Hoogbouw in de mooie Hanzestad Deventer
Op 20 oktober jl. viel een afschrift van de brief van architect/architectuurhistoricus Evert Jan Geerdes aan het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad op onze digitale Rondeel-deurmat. Geerdes maakt zich zorgen over de groeiambities van Deventer en de opmars van hoge torens. Omdat Architectuurcentrum Rondeel in het voorjaar een Goed Gesprek heeft georganiseerd over hoger bouwen en onze focus dit jaar op de verstedelijkingsopgave ligt hebben wij besloten zijn brief op onze website en in onze nieuwsbrief op te nemen als een bijdrage aan de levendige discussie.
“Bathmen 20 oktober 2023
Aan het college van B&W en de gemeenteraad van Deventer.
Ron König sprak uit dat Deventer moet groeien naar 130.000 inwoners. Die sprong lijkt Sjors de Vries van bureau Ruimtevolk, deskundige rond stedelijke ontwikkelingen te fors. Lichtere groei acht hij wél mogelijk, maar Deventer moet oppassen dat de stad het charmante, wat dorpse karakter behoudt. Sjors de Vries 18-10-2020
Dit bericht zette mij als Deventer architect-architectuurhistoricus aan het denken. Onze mooie Hanzestad met haar eeuwenoude geschiedenis trekt veel toeristen. Het beeldbepalende IJsselfront en het oude centrum heeft alle kenmerken van een vestingstad, fraaie singels, fijnmazige middeleeuwse verkavelings-structuur, diversiteit aan historische gevelwanden en veel monumenten. In de naoorlogse jaren is het verkrotte Berg- en Noorderbergkwartier prachtig in oude luister hersteld en een schoolvoorbeeld voor renovatie en restauratie in Nederland. De ingezette transitie van “Industrie- naar Kennisstad” is goed voor ons sociaaleconomisch klimaat maar kan zonder woontorens. Kerktorens bepalen vanouds de skyline, met ruim 60 meter is de Lebuinustoren de hoogste blikvanger. Verder is er de grijze silo ca. 50 m. hoog en de iets lagere zwarte silo beiden industrieel erfgoed in het Havenkwartier wat een culturele hotspot kan worden. In het verlengde van de bestaande silo’s is aan de havenkwartierkop naast de Roto-Smeets woontoren een 2e woontoren bedacht. Een slechte oplossing die de industriële – en culturele sfeer teniet doet. Beter is de kopbebouwing Havenkwartier met het Roto plan te verbinden door middel van halfhoge Industrial look bebouwing blocks als in de Coolhaven Rotterdam (zie bijgaande impressies) zonder woontorens. De in aanbouw zijnde (fantasieloze) toren die geruisloos aan de Handelskade verrijst is ca. 50 m hoog, als mosterd voor de Hoogbouwvisie. Woontorens gedijen goed in urbane gebieden als de randstad. In Deventer landelijk gelegen in de IJsselvallei is hoogbouw gelegenheidsplanologie ingegeven door de gemeentelijke- en ministeriële groeiambitie en financieel gefaciliteerd. De plannen tasten de skyline en de unieke charmante Deventer uitstraling onherstelbaar aan en dat is onnodig. Floris Alkemade (oud) Rijksbouwmeester stelde recent dat de bouwwens onrealistisch is omdat de bevolkingsgroei door o.a. gezinsverdunning afneemt. Verouderde buurten herbouwen, bestaande gebouwen hergebruiken voor wonen en de leegstand binnen de woningvoorraad aanpakken bieden soelaas. Woontorens zijn ongeschikt voor gezinnen met kinderen, prima voor ouderen en onbetaalbaar voor jongeren. Daarom: bezint eer gij begint aan hoge woontorens die onherstelbare schade toebrengen aan de charmante historische sfeer en het imago van de Hanzestad Deventer.
Met hartelijke groet.
Evert Jan Geerdes”
Foto’s van Annet Delfgaauw! en Bart Ros