Jassen aan in distributiecentrum PLUS

12 april 2024, Distributiecentrum PLUS, Birniestraat Deventer

Gewapend met dikke jassen en veiligheidsschoenen loopt het gezelschap door de immense hallen van het nieuwe distributiecentrum van supermarktketen PLUS. Waar de temperatuur flink lager is dan in het zonovergoten kantoor op de eerste verdieping, maar waar ook loodzware heftrucks heen en weer rijden om de eerste stapels kratten op hun nieuwe plek te zetten.

Opletten voor de twintig deelnemers van de al snel volgeboekte excursie van Architectuurcentrum het Rondeel in Deventer, op vrijdag 12 april de eerste Rondeel Oplevering van het jaar. Gastheren in het verder nog lege distributiecentrum op A1 Bedrijvenpark West in Deventer zijn Freek Balkema, supply chain project manager van supermarktketen PLUS en Roy Brugman, architect en partner van architectenbureau Quadrant4 uit Oisterwijk, in Deventer ook ontwerper van het gebouw van supermarkt PLUS aan de Beestenmarkt.

Na horecagroothandel Sligro en supermarktketen Aldi is PLUS het derde voedselbedrijf met een distributiecentrum op het A1 Bedrijvenpark in Deventer. En ook hier een gebouw van indrukwekkende omvang. Met een bruto vloeroppervlak van 77.000 vierkante meter (ruim 7 hectare) is het nieuwe distributiecentrum drie keer zo groot als het oude aan de Solingenstraat, dat begin 2023 verkocht is aan een Amerikaanse vastgoedinvesteerder.

Beginnen met de flow

De nieuwbouw is in twee jaar tijd ontwikkeld door HBC uit Tilburg, een samenwerking tussen het eveneens uit Tilburg afkomstige HVBM Vastgoed en Bruil Bouw Groep uit Ede. ,,Bij dit soort gebouwen begin je eigenlijk altijd met de flow van de goederen. Verder zit er heel veel repetitie in. Alles is gebaseerd op pallets met standaard buitenmaten. Maar de bouw is ook voorspoedig verlopen’’, vertelt architect Brugman. 

Het distributiecentrum aan de A1 vormt ook de logistieke afronding van de fusie tussen PLUS en supermarktketen Coop, dat aan de Solingenstraat in Deventer was gevestigd.  Dat zorgde wel voor een tussentijdse wijziging van de bouwplannen. Het aanvankelijk voor COOP ontwikkelde distributiecentrum kreeg een andere invulling, omdat PLUS in Oss al een zojuist gebouwd distributiecentrum voor kruidenierswaren had.

In Deventer zijn om die reden alleen gekoelde hallen voor verse producten gebouwd, terwijl 15.000 vierkante meter koelmagazijn en kantoorruimte in het hogere deel aan de kant van de A1 zullen worden verhuurd. Naast de vestiging in Deventer heeft supermarkt PLUS een distributiecentrum voor verse producten in Barendrecht en een ongekoeld distributiecentrum in Gieten. Diepvriesproducten komen uit het vrieshuis van een externe partij in Nieuwegein.

Verschil moet er zijn

Achter de honderden meters lange gevel gaan vier verschillende hallen schuil, opgedeeld in verband met het krimpen en uitzetten van de materialen en de gewenste temperaturen. Die variëren van een hal van 1 tot 2 graden, een hal van 3 graden en eentje van 10 graden, speciaal voor de opslag van bananen. Ook in hoogte is er verschil: liefst 20 meter aan de kant van de A1, een voorschrift uit het bestemmingsplan, aflopend tot 14 meter elders op het terrein.

Voor de koeling, en de verwarming van het kantoor en het restaurant van het bedrijf, zorgen 14.000 zonnepanelen op het dak van het distributiecentrum, met een jaarlijkse stroomproductie van ruim 7 kWh meer dan het bedrijf nodig heeft. ,,Van de gemeente moesten we het hele dak volleggen. We kunnen de overtollige stroom helaas pas in 2028 aan het net terug leveren. We denken nu aan batterij-opslag in de tussentijd, of de levering van stroom aan het bedrijf dat naast ons komt en dat nog geen stroom kan krijgen’’, vertelt Balkema van PLUS. Ook bij de bouw waren er al stroomperikelen. ,,We kregen pas op het laatst een aansluiting op het net. Bijna alles hebben we moeten doen met stroom uit aggregaten’’.

Regenwater op mega-dak

Verdere duurzaamheid zit in het gebruikte staal en beton, waar bij de productie op de uitstoot van CO2 is bespaard. Regenwater dat op het mega-dak valt, wordt via regenpijpen langs alle kolommen van het gebouw afgevoerd tot onder de betonnen vloer, waarna het naar de rand van het terrein gaat, dat helemaal omringd is door een wadi.

Die is volgens Balkema groot genoeg om ook het water van de bestrating om het gebouw op te vangen en in de grond te laten infiltreren. Bij elkaar leverde dat het certificaat Excellent op in de BREEAM-ranglijst. ,,We haalden niet genoeg voor outstanding, de hoogste aanduiding, maar we zitten al wel 70 procent boven de basis-eisen’’, zegt architect Brugman.

Om een eventuele brand in de kiem te smoren, zijn de hallen voorzien van sprinklers en komen er ook in sommige magazijnstellingen sprinklers. Achter op het terrein staan twee gigantische tanks met bluswater. ,,Ook hier hebben we overcapaciteit. Dat is nodig omdat de tanks af en toe geïnspecteerd moeten worden. Dan moet je reservewater laten komen of twee weken lang een brandwacht laten rondlopen. Daar ben je ook veel geld aan kwijt’’, verklaart de PLUS-projectleider.

Bijna altijd deuren tekort

Voor de aanvoer van verse producten is de westkant van het gebouw voorzien van tientallen vrachtwagen-docks. Chauffeurs moeten bij aankomst op het terrein een code invoeren, waarna ze zien naar welk laadstation ze kunnen, of dat ze moeten wachten op een parkeerterrein, waar ze op grote schermen aan de hand van hun kenteken worden opgeroepen. 

De vrachtwagens die de honderden winkels van PLUS gaan bevoorraden, kunnen aan de oostkant van het distributiecentrum terecht bij opnieuw tientallen laadstations. In totaal telt het gebouw 143 docks. Balkema: ,,Je komt bijna altijd deuren te kort, maar hier moeten we toch genoeg aan hebben’’.

De meeste indruk op de deelnemers van het opleveringsbezoek maakte toch de hoogte van de distributiehallen, waar met camera’s voorziene heftrucks tot 18 meter hoogte moeten reiken om de bovenste plank te halen. Weliswaar wat lager, maar met een hoogte van 14 meter ogen ook de andere hallen immens. Niet alleen de kolommen en wanden, ook de uitgestrekte betonvloer, waarvan straks op de gangpaden en verdeelstraten na niet veel te zien zal zijn.

Acht meter kokoshek

Aan de achterzijde is het gebouw voorzien van een losplek voor lege rolcontainers en kratten. Om geluidsoverlast in het aanpalende deel van Epse te voorkomen, is er vlak voor de geluidswal die de gemeente Deventer heeft aangelegd, een hek van acht meter hoog gezet, aan de buitenkant bekleed met kokosmatten. Langs het hek is inmiddels ook begroeiing geplant, zodat het groen blijft, ook als de kokosmatten na een jaar of tien vergaan zijn. Daarnaast is de losplaats overkapt. 

Vrachtwagens die langere tijd op een van de docks moeten wachten of moeten overnachten, zoals soms Spaanse vrachtwagens met fruit, worden naar de nabijgelegen A1 Truckparking verwezen. Desondanks zal er de klok rond bedrijvigheid zijn in en om het gebouw. De eerste chauffeurs gaan al om 1 uur ’s nachts op weg naar hun winkels, de eerste leveranciers arriveren 4 uur ’s ochtends bij hun laadstation. Het restaurant van het bedrijf (met 200 zitplaatsen en een fraaie inrichting) gaat dag en nacht open. Daarnaast is er een gebedsruimte en een rustruimte voor chauffeurs. 

De vestiging in Deventer bedient de supermarkten van PLUS in het noordoostelijk deel van het land. Op de langgerekte gevel aan de A1 vallen de letters PLUS klein uit. Toch zijn ze vier meter hoog.