25 jaar Rondeel: wereldprestatie van onvermoeibare vrijwilligers

Architectuurcentrum Rondeel viert zijn 25-jarig bestaan op grootse wijze op vrijdag 24 januari. In een bomvolle zaal van Het Stormink wordt geluisterd, gedanst en geborreld, maar vooral hartstochtelijk geapplaudisseerd voor de onvermoeibare vrijwilligers die dit jubileum mogelijk maakten.

Hij zit er wat ongemakkelijk bij, op de eerste rij. Armen over elkaar, benen gekruist, luisterend naar voorzitter Daan Josee die hem lovende woorden toespreekt. “Jaco is een verbinder. Een vernieuwer, organisator, kartrekker en een echte projectleider. Hij is, met andere woorden, de gedroomde vrijwilliger.’’ Jaco Remmelink glimlacht bescheiden.

Hij voelt zich meer op zijn gemak áchter de schermen. Als onvermoeibare vrijwilliger die zich vanaf het eerste uur in 1994 inzet voor Architectuurcentrum Rondeel. Eerst als suppoost, later als lid van de programmaraad, waarbij hij constant klaarstond en -staat als aanjager met creatieve ideeën voor lezingen en evenementen. Toch staat vanavond even de schijnwerper op hem. Vooral wanneer locoburgemeester Carlo Verhaar het podium bestijgt.

Koninklijke onderscheiding

“Want naast een kwart eeuw Rondeel ben je actief lid van de protestantse gemeente in Diepenveen’’, zegt Verhaar tegen Jaco, die inmiddels ook op het podium staat. “Je bent wijkcontactpersoon namens de kerk en was voorzitter van de diaconie. Daarnaast ben je zeer betrokken bij Dorpsplein Diepenveen, waarvoor je dorpsgenoten interviewt over hun bezigheden en hun verhalen deelt. Altijd met tomeloze energie, vindingrijkheid en humor.’’

Verhaar doet zijn burgemeestersketting om en spreekt de befaamde woorden: “Het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd Jaco Remmelink te onderscheiden als Lid in de Orde van Oranje Nassau.” Applaus stijgt op uit de zaal, terwijl Jaco met een brede grijns wordt gedecoreerd. Hij knikt naar de zaal en neemt het woord. “Helaas heeft Willem-Alexander me niet gebeld van tevoren, dus ik weet even niet wat ik moet zeggen. Dit is volkomen onverwacht en overweldigend.’’

Gevierde vrijwilligers

De onderscheiding van Jaco Remmelink is het moment van de avond. Dit 25-jarig jubileum draait namelijk voor een belangrijk deel om de vrijwilligers, zonder wie dit feest nooit mogelijk zou zijn. Zo worden ook jubilarissen Frank van Unen (20 jaar), Floris Klunder en Tjibbe Reitsma (10 jaar) in het zonnetje gezet.

Moderator Andries van den Berg roept bovendien nog zes andere drijvende krachten naar voren: oprichter Peter Ghijsen, voorzitter Daan Josee, vertrekkend voorzitter van de programmaraad Harry Zwiers, directeur Ulrike Weis ten Elsen, voormalig coördinator Marion Lanting en voormalig voorzitter van de programmaraad Ellen Schild.

“Zonder hen geen Architectuurcentrum Rondeel’’, aldus Van den Berg. Al is Daan Josee daar niet zo zeker van. “Als voorzitter ben ik een volledige ramp. Ik grijp elke kans aan om uit te wijden en een bespreking compleet te laten ontsporen. Het is dankzij de rest dat mijn voorzitterschap goed gaat’’, grapt hij. “Oké, ondanks Daan Josee is er een Architectuurcentrum Rondeel’’, reageert Van den Berg gevat. Peter Ghijsen is vooral trots: “Het is fantastisch om te zien dat deze vereniging na 25 jaar nog zo vitaal is en middenin de maatschappij staat.’’

Boeiende lezingen

Het Rondeel groeide in 25 jaar uit tot de verzamelplek van architectuur-minnend Deventer. Met meer dan 13.000 bezoekers in 2018 en ongetwijfeld nog meer in de toekomst. Hoe? Door interactieve workshops, samenwerkingen met andere culturele verenigingen en boeiende lezingen over actuele, relevante onderwerpen. En die ontbreken natuurlijk vanavond ook niet.

De invloed van natuur op de gezondheid van de mens

Waar architecten vaak denken ‘leuk die natuur, doe mij maar de stad’, pleit bijzonder hoogleraar omgevingspsychologie Agnes van den Berg ervoor om de kracht van de natuur naar de stad te halen. Niet alleen door te vergroenen, maar ook door onze biologische, ruimtelijke voorkeuren te verwerken in stedenbouw. “Mensen zijn geëvolueerd om zich prettig te voelen in een natuurlijke omgeving waarin een goede balans is tussen complexiteit, mysterie, samenhang en leesbaarheid’’, zegt Van den Berg. “Kortom: een gebouw dat of omgeving die spannend is en uitnodigt om te ontdekken, maar ook begrijpelijk is. Wanneer we vergroening en deze wetmatigheden in architectuur verwerken, maken we met gebouwen mensen gezonder en gelukkiger.’’

De toekomst is hout

Bij Team V Architectuur in Amsterdam hebben ze onbedoeld goed geluisterd naar Agnes van den Berg. Zij bouwen een 73 meter hoge woontoren aan de Amstel. Niet van beton of staal, maar van hout. “Hout is allereerst een mooi, sfeervol materiaal’’, zegt architecte Do Janne Vermeulen van Team V. “Maar daarnaast stoot hout geen CO² uit, maar slaat het CO² op. Door dat te combineren met triple glas en zonnepanelen op het dak én in de gevels is HAUT (de naam van het complex) de eerste woontoren die het hoogste duurzaamheidslabel krijgt.’’ Voor de bouw is zo’n 3.000 m³ hout nodig. “Dat groeit in 2 uur in de Oostenrijkse bossen’’, zegt Vermeulen. De toren heeft alles om een nieuw Amsterdams icoon te worden. Mocht je geïnteresseerd zijn in één van de 50 luxe appartementen, dan zou ik een goed gevulde portemonnee meenemen. De prijzen variëren van 880.000 euro tot 1.700.000 euro.

Social design

Als “architectuur-minded” mensen zijn we gewend om bij design aan vorm, techniek en uitstraling te denken. Bernhard Lenger brengt daar verandering in. Hij is social designer en wil ‘de tandwielen van de systemen in onze maatschappij vernieuwen’. De jonge innovator neemt ons mee door zijn vakgebied en werkzaamheden. Zo verwerkt hij menselijke voorkeuren in algoritmes, zodat deze ‘robotjes’ keuzes maken die de mens wil. Hij werkt aan een herontwerp van het klaslokaal, om leren beter te stimuleren. “En daarnaast koppelde ik designers aan mensenrechtenactivisten. De designers creëren hierbij een middel om de activisten hun verhaal te laten vertellen, zonder herkenbaar in beeld te komen. Voor hun veiligheid. Zo hoop ik op verschillende manieren sociale verandering te stimuleren.’’

Feest!

Terwijl de sprekers en vrijwilligers worden bedankt, speelt een gitarist zachtjes zijn eerste akkoord op de achtergrond. De stoelen in de zaal verdwijnen, de dansvloer krijgt vorm. Zangeres Noa pakt de microfoon en zet Prince’s When the doves cry in. Het jubileumfeest kan nu echt losbarsten. Er kan worden geproost. Op nog 25 jaar Architectuurcentrum Rondeel. Op nog 25 jaar bevlogen vrijwilligers, sponsoren en andere betrokkenen.

Foto-impressie jubileumfeest

Een foto-impressie van deze feestelijke bijeenkomst vindt u hieronder:

Verslag: Luuk Talens

Foto’s: Yvonne Neppelenbroek