Nieuwsverslag

Nieuwe omgevingsvisie voor Overijssel in wording

Duurzame energie die minder afhankelijk is van de wispelturige wind en zon, een bredere strook natuur-inclusieve landbouw langs de IJssel en een stop op de uitbreiding van kleinere dorpen. Dat zijn enkele reacties van deelnemers aan een drietal workshops tijdens een bijeenkomst van Architectuurcentrum Rondeel en de provincie Overijssel. Onderwerp: de nieuwe Omgevingsvisie voor Overijssel.

Met dertig deelnemers was de bijeenkomst op 9 maart 2023 in Hogeschool Saxion volgeboekt. Medeorganisator was de provincie Overijssel, die met andere partners op nog drie andere plekken in de provincie zogenaamde gebiedsdagen heeft gehouden. Tegelijkertijd was er in Saxion een kleine expositie, die onder de titel Panorama Overijssel in beeld en woord een voorlopige toekomstschets van de provincie liet zien.

Omgevingsvisie in wording

Met de input van de vier gebiedsdagen en overleg met andere partners in de provincie, zoals gemeenten en waterschappen, werkt Overijssel aan een concept-omgevingsvisie, die in 2024 na een inspraakronde een door Provinciale Staten vastgestelde omgevingsvisie moet opleveren. In die omgevingsvisie komen belangrijke uitgangspunten te staan voor de toekomstige inrichting van de provincie. Ook moet de omgevingsvisie een antwoord geven op 27 verschillende wensen van het rijk, zoals de bouw van 60.000 nieuwe woningen.

Of de planning wordt gehaald, hangt ook af van de politieke ontwikkelingen in de provincie, die na de verkiezingen van 15 maart voor de Provinciale Staten en de grote winst daarbij van BoerBurgerBeweging (BBB) een andere samenstelling heeft en vermoedelijk een nieuw bestuur krijgt. Ook inhoudelijk kan de nieuwe Omgevingsvisie door de politieke verschuiving in de Provinciale Staten nog belangrijke veranderingen ondergaan.
Basis van de huidige omgevingsvisie-in-wording van Overijssel is een van de vier scenario’s die Gedeputeerde Staten heeft laten opstellen. Onder de noemer ‘Overijssel voor Elkaar!’ zijn aan de hand van vier leidende principes beleidsvoorstellen uitgewerkt. Die leidende principes zijn: water en bodem als basis voor de inrichting van de provincie, een zuinig en meervoudig ruimtegebruik, krachtige en elkaar aanvullende steden en dorpen waar wordt gewoond, gewerkt en geleefd, en dat voortbouwend op de sterke netwerken in de provincie.


Panorama Overijssel

Sociale kwaliteit, gezondheid, ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid

Daarnaast zijn vier belangrijke waarden voor het provinciale omgevingsbeleid meegenomen in de uitwerking van de beleidsvoorstellen: sociale kwaliteit, gezondheid, ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. Samen met de leidende principes vormen ze de basis voor de nieuwe omgevingsvisie van Overijssel. Onder de titel ‘Fundament voor de nieuwe Omgevingsvisie’ is die al wel openbaar gemaakt, inspraak volgt pas na het opstellen van de concept-Omgevingsvisie.
Volgens Dana Wiersma, die bij de provincie aan de nieuwe Omgevingsvisie werkt, is er sprake van een grote opgave voor de provincie, die antwoord moet geven op belangrijke, soms tegenstrijdige ruimtelijke wensen en ontwikkelingen. “Het lijkt een onontwarbare knoop. Je hebt te maken met klimaatverandering, de wooncrisis, met stikstof, de toekomst van de landbouw, het energieprobleem”.
Volgens Wiersma bieden alle ontwikkelingen en de verwerking daarvan in een Omgevingsvisie ook veel kansen. “Ook bij de energietransitie, de mooie natuur, het voortbestaan van het landschap, de productie van voedsel, de omgang met water, voor het onderwijs zoals bij Hogeschool Saxion, de bedrijvigheid in de provincie.”

Puzzel van Hugo

Daarnaast moet de provincie de ‘Puzzel van Hugo’ leggen, genoemd naar de 27 ruimtelijke programma’s die minister Hugo de Jonge van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening heeft voorgelegd aan de Nederlandse provincies en gemeenten. “Om aan alle wensen en opdrachten te voldoen, heb je anderhalf tot twee keer het oppervlak van de provincie Overijssel nodig. Gelukkig kun je de stukjes van de puzzel in samenhang bekijken”, zegt Wiersma, die daarbij wijst op het combineren van wateropvang en natuur.

Natuur leidend bij inrichting provincie?

De vier opgestelde scenario’s draaiden allemaal om de vraag in hoeverre de natuur leidend moest zijn bij de inrichting van de provincie, of dat de balans meer in de richting van technische oplossingen zou moeten gaan. De andere vraag ging over wie de regie bij de herinrichting krijgt: gebeurt die van onderop, of ligt de regie bij de provincie. Gedeputeerde Staten koos vorig jaar juni voor de natuur en natuurlijke omstandigheden als uitgangspunt en voor meer regie voor de provincie.
Enkele kaarten bij de uitwerking van het Fundament voor de nieuwe Omgevingsvisie laten een aangepaste indeling van het ruimtegebruik in de provincie zien. Zo zal in het noordwestelijke veengebied het waterpeil geleidelijk omhoog gaan om de bodemdaling en de uitstoot van CO2 in het veenrijke terrein tegen te gaan, met gevolgen voor het gebruik van de gronden. Langs de IJssel is een strook gereserveerd voor louter natuur-inclusieve landbouw, terwijl ook langs belangrijke natuurgebieden de landbouw een stap terug moet doen.

In het centrum van Salland en het noorden van de provincie is wel ruimte voor intensieve landbouw, al zal die duurzamer te werk moeten gaan. Om Twente beter met Zwolle en de Randstad te verbinden, wil GS dat een toekomstige snelle treinverbinding naar Berlijn via Zwolle en de polder naar Amsterdam gaat lopen.
De komende tijd moet blijken of de uitgangspunten voor de nieuwe Omgevingsvisie die GS heeft opgesteld van tafel gaan of ingrijpend veranderen.

Meer informatie over de nieuwe omgevingsvisie

Door: Bert Felix

Publiciteit is welkom! Deel dit via:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *