Rondeel viert twintigjarig jubileum en geeft acht cadeaus aan de stad Deventer
Op vrijdag 29 mei was het feest in Architectuurcentrum Rondeel. Al twintig jaar is het Rondeel hét platform voor ruimtelijke kwaliteit in de oude Hanzestad, en dat werd uitbundig gevierd. Architect Peter Ghijsen, oprichter en bestuursvoorzitter van het Rondeel, kreeg voor zijn verdiensten uit handen van burgemeester Andries Heidema de Stadspenning uitgereikt. Ghijsen gaf op zijn beurt aan Heidema een cadeau voor de stad: acht ontwerpideeën voor zeven locaties in de stad, gemaakt door duo’s van beeldend kunstenaars en architecten. Ghijsen droeg aan het eind van de feestelijke bijeenkomst de voorzittershamer over aan Daan Josee, architect en directeur van architectenbureau Kristinsson.
Architectuurcentrum Rondeel is het Deventer platform dat zich al twintig jaar specialiseert in ruimtelijke ordening zoals architectuur, stedenbouw, landschap en interieurontwerp. Met lezingen, exposities en debatten wordt de discussie (én het draagvlak) over ruimtelijke kwaliteit gevoed. In het aanjagen van het architectuurdebat zijn de vele vrijwilligers, die zich twintig jaar lang met groot enthousiasme, deskundigheid en aanhoudend engagement belangeloos hebben ingezet, van onschatbare betekenis geweest.
Jubilarissen die doorgaan en die afscheid nemen
Het Rondeel werd in 1995 door de Deventer architect Peter Ghijsen opgericht. In zijn hoedanigheid als bestuursvoorzitter sprak Ghijsen een aantal ‘ouwe getrouwen’ toe.
Henk Oonk, aannemer én twintig jaar penningmeester, met een groot hart voor architectuur, werd geroemd om zijn niet aflatende financiële inzicht waarmee hij al die jaren – vaak op zeer creatieve wijze – de financiën op orde wist te houden, zelfs in moeilijke economische tijden. Henk neemt vandaag afscheid en dankt het Rondeel voor de fijne samenwerking en wenst iedereen alle goeds in de komende jaren.
Jaco Remmelink, groenspecialist en vanaf het begin als vrijwilliger betrokken bij de programmering. Zijn specialiteit: exposities met inhoud. Legendarisch was de door hem georganiseerde tentoonstelling over het werk van tuinontwerper Piet Oudolf. De laatste jaren is Jaco een inspirerende kartrekker voor uiteenlopende en vaak complexe en langlopende projecten.
Marion Lanting, vanaf de start als coördinator aanspreekpunt, regelaar en ‘achter de broek zittende’ spil van de organisatie. Ofschoon Marion al twee jaar met pensioen is, blijft zij – hoewel met minder uren – nog steeds actief voor het Rondeel. Marion: “Niet meer als ‘bovendaan’, maar nu als ‘onderdaan’ met de in 2014 aangestelde nieuwe coördinator Ulrike Weis ten Elsen”
Peter Ghijsen werd tot slot van dit dank- en felicitatie-intermezzo door bestuurslid Wilma Mensink toegesproken. Peter heeft met zijn actieve en betrokken inzet iets wezenlijks aan het Deventer verhaal toegevoegd.
Namens het bestuur kregen de al of niet aftredende jubilarissen fraaie cadeaus uitgereikt.
Ghijsen: actievoerende architect
Nicolai Lensen, de stadsredacteur van het Deventer katern van de regionale krant De Stentor, hield een kort diepte-interview met de vertrekkende voorzitter. Daarin kwam niet alleen de historie van het Rondeel ter sprake, maar ook de overige maatschappelijke en culturele betrokkenheid van Ghijsen. Zo was er de door hem opgerichte actiegroep 3xbellen, waarmee hij zich destijds als kraker hard maakte voor studentenhuisvesting. Een desastreus plan voor een busbaan door de Assenstraat werd ermee voorkomen. Van groot belang voor de stad was de ontwikkeling van het Vogeleiland in de Buitengracht, als oversteek en als aangename verblijfplaats tussen de historische stad en het stationsgebied. Ook popcentrum Het Burgerweeshuis, werd destijds door hem in een leegstaand gebouw ondergebracht na een rudimentaire verbouwing. Ghijsen was er jarenlang bestuurslid. De opsomming bracht Lensen ertoe de vraag te stellen of hij nu architect of actievoerder is. Waarschijnlijk beiden!
En wat nu? Afscheid nemen van het Rondeel is ook een beetje afscheid nemen van je kindje? Ghijsen antwoordt – min of meer nuchter – dat hij constateerde dat anderen de dingen gaan overnemen; jonge mensen met andere ideeën. Ghijsen: “Dat is goed, dat vind ik leuk”. Zijn laatste advies is wel: “Blijf bij jezelf, en blijf goed nadenken!” Een advies dat ook zoveel kan betekenen dat je je niet door anderen of door trends teveel moet laten leiden….
Daan Josee, de nieuwe voorzitter
Voor de pauze is er dan het moment waarop Ghijsen de voorzittershamer aan Daan Josee overdraagt. Ghijsen benoemt de kwaliteiten van Daan: “Daan is gedreven en heeft een visie, maar is ook iemand die je soms moet remmen! Om je niet te verliezen in teveel bemoeienis is het advies: je moet niet zelf de dingen doen, maar blijf wel inspireren!”
Daan aanvaardt – overigens na flink aandringen en overwegen – het voorzittersschap: “Ik dacht: ik kan alles, behalve voorzitter zijn! Maar uiteindelijk gaf de doorslag de leuke mensen in deze organisatie waar ik nog veel van kan leren. Overigens kreeg ik te horen dat het een ‘bestuur op afstand’ is en dat het echte werk door de programmaraad wordt gedaan… Dus ik hoef alleen wat na te denken. Maar bovenal: Deventer is een stad om lief te hebben.”
Na de pauze volgt de presentatie door acht ontwerpduo’s van hun plannen voor acht locaties in de stad.
De aanleiding voor een bijzonder initiatief
Het Rondeel is van mening dat in de huidige tijd het specialisme meer moet plaatsmaken voor samenwerking, synergie en verbreding van het blikveld. Bij de viering van haar 20-jarige jubileum heeft het Rondeel daarom besloten die verbreding concreet te maken met een bijzonder samenwerkingsproject van architecten en beeldend kunstenaars. Acht beeldend kunstenaars en evenzoveel architecten hebben de opdracht gekregen om in duo’s acht ontwerpen te maken voor zeven locaties in de stad. Ruimtelijke ontwerpen in relatie met water, waarmee dit project aansluit bij het Jaarprogramma 2015: RivierStadLand. ‘OVERVLOED’ is het thema; in meerdere opzichten van toepassing op dit unieke ontwerpproject.
Met grote creativiteit en inventiviteit zijn de teams aan de slag gegaan en hebben onverwachte, fantasierijke, innovatieve, inspirerende ontwerpen gemaakt die sowieso tot nadenken stemmen. Het enthousiasme en plezier spat er vanaf! Gemeenschappelijke factor in alle ontwerpen is dat bestaande kwaliteiten van de stad, zowel de architectonische als de landschappelijke en/of stedenbouwkundige, versterkt worden. Met flitspresentaties werden de plannen in een door Aukje Grouwstra gemaakte vormgeving gepresenteerd. De gedrukte versie van de ontwerpideeën zijn gevat in een fraai bijpassende behuizing van hout met perspex in golvende vormen die aan water refereren. Het is ontworpen dor de kunstenaressen Wanda Schaap en Elise van der Linden.
OVERVLOED
De acht ontwerpduo’s en hun locaties waren:
Azra Didic & Viorica Cernica; Prins Bernhardsluis wordt in dit plan voorzien van twee uitkijktorens, in lijn opgesteld en zo het hart van deze locatie benadrukkend.
Valerie Ardini & Tjeerd Hermsen; Prins Bernhardsluis wordt opgeschoond en leeg gemaakt en met een eenduidige aankleding tot een heldere toegang gemaakt voor de stad.
Huib Ribbens & Wanda Schaap; Worpplantsoen/IJssel, was eigenlijk een parkachtige verbinding van rivieroevers maar zonder direct zicht daarop. Nu met een uitzichttoren, geplaatst in de nieuw gegraven geul, kan er met laag water omhoog geklommen worden voor een hersteld uitzicht op het prachtige stadsfront.
Marieke de Jong & Kor Zijnstra; Wellekade/Parkweg wordt voorzien van architectonische ankerpunten onder andere geïnspireerd op de oude en door oorlogsgeweld verdwenen ‘wachttorens’ ter weerszijden van de spoorbaan en door landart-elementen rondom de wateruit-/inlaat naar de Buitengracht.
Elise van der Linden & Erwin Schot; Oude IJsbaan wordt verbonden met het achterliggende, onbehaaglijke parkeerterrein en getransformeerd tot een landschappelijke, ecologische en avontuurlijke verblijfsplek met veel natuur en luchtige architectonische elementen.
Aukje Grouwstra & Nard Kools; Overijssels kanaal/Douwelerkolk is een prachtig landschappelijk gebied rond het goed ingepaste Deventer Ziekenhuis waar nu met dit plan nieuwe en duidende zichtlijnen worden gemaakt door aanwezige ‘ruis’ op te ruimen.
Ronald de Ceuster & Floris Klunder; Veenoordkolk krijgt in dit poëtische plan (zowel inhoud als presentatie) een drijvend wandel- en verblijfspad van oranjegekleurde buizen die als een koraal op het water deinen; op en neer met de waterstand en heen en weer met de wind.
Jeroen van Westen & Haroen Martens; Churchillplein/Handelskade/Buitengracht is in dit plan omgevormd van een harde en bruut ontworpen schakel in de voormalige vestingwerken tot een zachte en logische verblijfsplek in de stad.
Cadeau aan de stad
Het project is een cadeau van Architectuurcentrum Rondeel aan de stad. Als jubilaris was het toch beter om te geven dan te krijgen. Als dank voor 20 jaar gemeentelijke steun werd het project op deze feestelijke bijeenkomst door Peter Ghijsen overhandigd aan burgemeester Andries Heidema.
Het Rondeel hoopt dat OVERVLOED een aanleiding wordt voor betrokken burgers, wijkteams, gemeente Deventer, Rijkswaterstaat/Ruimte voor de Rivier, Waterschap Salland of andere organisaties om met deze inspirerende ideeën aan de slag te gaan.
Heidema is blij verrast over dit prachtige cadeau van het Rondeel en de acht ontwerpduo’s. Hij interpreteert het niet als een persoonlijk cadeau aan de gemeenteraad, maar als een cadeau aan de honderdduizend Deventenaren.
Stadspenning voor Peter Ghijsen
Tot slot wordt het formele deel van de avond afgesloten met een plechtig moment als de burgemeester zijn ambtsketting omhangt en hij Ghijsen de Deventer Stadspenning met oorkonde overhandigt als dank voor zijn grote betrokkenheid op cultureel en historisch gebied in Deventer. Een geroerde Peter neemt de onderscheiding in dank aan en wenst iedereen een goede toekomst toe.
Moderator van de avond Wilma Mensink, sluit af en dankt allen die aan deze avond hebben meegewerkt. Het feest gaat nu echt van start met muziek van DJ Thomas van Mill en met hapjes gemaakt door leerlingen van Het Stormink.
door Tom de Vries
De acht ontwerpen van het project OVERVLOED zijn samengebracht in een katern, verkrijgbaar bij Architectuurcentrum Rondeel, Stromarkt 18c te Deventer.
FOTO-IMPRESSIE 20 JAAR RONDEEL | 29-05-2015
{ppgallery}slideshow20150529feest{/ppgallery}
Alle foto’s zijn te vinden op Flickr: