Stadscafé D6: hoe het Grote Kerkhof het mooiste plein van Deventer gaat worden
Nu het Grote Kerkhof eindelijk autovrij is ligt de weg naar een gouden toekomst open. Maar hoe halen we nou het maximale uit het Grote Kerkhof, de Nieuwe Markt en de Stromarkt? Zeven creatievelingen presenteren daarvoor hun ideeën onder de Botermarkt, bij Stadscafé D6.
Nieuw leven voor Grote Kerkhof
Het is zo’n anderhalve maand geleden dat Architectuurcentrum Rondeel het Grote Kerkhof voorzag van tientallen doodskisten en herdenkingskaarsen. De misschien wat lugubere actie was een symbolisch afscheid van het plein zoals we het kenden: ‘het tweede plein van de stad’, dat decennialang als parkeerplaats werd gebruikt. Het is tijd voor een nieuw leven, maar hoe dat leven eruit moet zien is nog niet duidelijk. De tabula rasa onder de Lebuïnustoren wacht op briljante ideeën. Of, zoals Deventer singer-songwriter Vera Bon zingt, op dromen die worden geparkeerd op het plein. En er is geen betere plek om die dromen te delen dan bij het zesde Stadscafé.
Het Deventer Stadscafé
Tientallen Deventenaren verzamelen zich onder de markthal die normaal gesproken dienst doet als veredelde fietsenstalling: De Botermarkt. Ze kletsen, drinken koffie en zoeken een stoel om niets te hoeven missen van de nieuwe initiatieven die worden gepresenteerd. De hal blijkt zonder fietsen een verrassend mooi Rijksmonument. Al wordt dit mede versterkt door de kleurige lampenkappen van performer Jonneke Siebrand.
Zeven initiatiefnemers delen vanavond hun ideeën voor de stad. In het bijzonder voor het stadsdeel Grote Kerkhof-Nieuwe Markt-Stromarkt. Hun ideeën worden beoordeeld door een kritische jury, die bestaat uit architect Daan Josee, kunstenares Loes ten Anscher en Frans Holleman, directeur van ontwikkelaar BPD. De beste ideeën worden beloond met een stadscheque ter waarde van (maximaal) 2500 euro. De jury beoordeelt de ideeën op meerwaarde voor de stad, consistente identiteit en haalbaarheid. Extra bijzonder is echter dat het publiek live kan meepraten over de ideeën. Via een appje op hun telefoon kunnen ze het initiatief met twee woorden omschrijven.
De nieuwe initiatieven
Na vijf succesvolle edities weten we dat het in Deventer bruist van de creatieve ideeën om de binnenstad mooier en vitaler te maken. Dat blijkt ook vanavond. De ideeën lopen uiteen van ijsbanen en kunst in glazen kubussen, tot een puzzeltocht en een oplossing voor fiets parkeren.
Fiets ‘m erin: fietsfestijn Nieuwe Markt
Arnoud van Sisseren,lid van het Nieuwe Markt-bewonerscomité (NMBC), kijkt met pijn in zijn hart naar de nieuwe bibliotheek. Niet om de bieb, maar de fietsen ervoor. “Het werd een enorme chaos. Een jungle aan fietsen waardoor je nauwelijks de bibliotheek binnen kwam.’’ Met de komst van het nieuwe museum in het voormalig Hegius-pand en filmtheater MIMIK dreigt eenzelfde scenario voor de Nieuwe Markt. “Daarom willen we dat probleem preventief oplossen met een fietsfestijn. Mensen kunnen oplossingen voor het fietsparkeerprobleem opperen via onze website (www.nmbc.nl) en wij gaan ze in oktober persoonlijk ophalen.’’
Botermarkt als expositieruimte
Waar Koos Hoogland zijn idee voor een EICAS-museum in het voormalige Hegius-pand succesvol realiseerde, is de locatie waar we ons nu bevinden zijn volgende project. “We willen de Botermarkt verbinden met de binnentuin van het EICAS-museum’’, zegt Hoogland. “Daarom wil ik deze veredelde fietsenstalling veranderen in een 24/7-kunstetalage. Een plek waar sculpturen van hedendaagse kunstenaars in glazen kubussen wordt getoond, of videokunst wordt gepresenteerd. Zo kunnen we deze romantische plek tot leven brengen.’’
Een nieuwe studentensociëteit
Deventer en het studentenleven vormen een ingewikkeld huwelijk. …. van studentenvereniging Pro Deo wil daar verandering in brengen. De praeses is wanhopig op zoek naar een nieuwe sociëteit voor zijn vereniging en het grotere Nescio. “Een ruimte om te ontmoeten, te vergaderen, te studeren en natuurlijk een biertje te drinken. Help ons!”, klinkt zijn hartenkreet. Het publiek reageert positief. “Misschien moet je een lege ruimte in Saxion proberen? Ik regel wel een mobiele bar’’, zegt één van de toeschouwers.
Deventer puzzelmarathon
Nadat de Deventer Geschiedenistekening van Hans Stempher dit voorjaar werd omgezet in een puzzel van 3000 stukjes, is dat voor Nico Joosting Bunk en Lieke Kooijman een uitstekende aanleiding voor een Deventer Puzzelmarathon. Kooijman: “Teams kunnen een puzzel ophalen in de bieb en overal in de stad maken. Het doel is hem binnen 4 uur afronden. We zoeken nog teams, vrijwilligers, prijzen en technische ondersteuning.’’
Deventer kwartet
Als nieuwbakken Deventenaar wil creatief strateeg Peter Oosterwijk verbinding creëren tussen ondernemers in de binnenstad. Daarom wil hij aan de hand van interviews een kwartet samenstellen van typische Deventer kenmerken. “Ik wil mensen leren kennen en de ondernemersenergie vastleggen in het kwartet.’’
Nieuwe entree voor Mariakerk
Het is een bijna vergeten parel aan het Grote Kerkhof. De oude Mariakerk, in het verlengde van de zijbeuk van de Lebuïnuskerk, verdient meer bezoekers. Tenminste, dat vindt Barend Jan Schrieken van NV Bergkwartier. En daarom wil de ondernemer de stadscheque gebruiken om de Mariakerk een nieuwe entree te geven, die uitnodigt om de kerk te bezoeken.
Spektakel onder de toren
Met officieel de twee mooiste monumenten van Deventer (de Lebuïnuskerk en het oude stadhuis), heeft het Grote Kerkhof het goed voor elkaar. En zonder auto’s kan de echte ontwikkeling beginnen. Paul Hunink, de nieuwe eigenaar van café de Vrienden van Vroeger, werpt zich op als enthousiaste gangmaker. “Wij richtten Onder de Toren op als koepel voor interessante ideeën voor het Grote Kerkhof. We kunnen tijdens het Dickens Festijn een ijsbaan aanleggen op het plein. We kunnen het tijdens Bevrijdingsdag het ‘plein voor de vrijheid’ maken, als Halloween decor, we zouden vier keer per jaar een klassiek concert kunnen organiseren op het plein. Wij zoeken creatieve mensen die samen met ons mooie ideeën kunnen bedenken en realiseren.’’
Winnaars van de stadscheque
Tijdens een muzikaal intermezzo van Vera Bon trekt de jury zich terug voor beraad. Welk initiatief creëert de meeste meerwaarde voor de stad? Welk initiatief is origineel én haalbaar? Kortom: wie verdient de aanmoedigingscheque? Terwijl het publiek en de pitchers nerveuzer worden keert de jury terug onder de Botermarkt. De grote winnaars zijn Het Fietsfestijn, de Puzzelmarathon en in het bijzonder Onder de toren. “Het Fietsfestijn verdient een hart onder de riem. Met 2000 euro hopen we jullie te helpen met het vinden van een goede oplossing’’, zegt jurylid Frans Holleman. “De Puzzel Marathon krijgt een kleine financiële bijdrage. Die marathon gaat jullie ongetwijfeld lukken, de teams en prijzen ook wel, maar we willen graag een bijdrage bieden voor technische kosten.’’
Mooiste plein
Dat Paul Hunink de eerste prijs wint met zijn Onder de Toren mag geen verrassing heten op een avond die voor een belangrijk deel om het Grote Kerkhof draait. “Een idee dat aanmoediging verdient’’, aldus Holleman. “Maar op één voorwaarde: dat het Halloween feest er komt.’’
Hunink kan met zijn team gaan werken aan mooie plannen voor het Grote Kerkhof. Bovendien kan hij daarbij rekenen op de steun van de gemeente. Wethouder Carlo Verhaar neemt deze avond namelijk het ‘Document van Bouwstenen’ in ontvangst. Dit is een bundeling van ideeën en concrete voorstellen van bewoners, ondernemers, ambtenaren en vertegenwoordigers van kerk, die zijn opgehaald tijdens een placegame van ontwikkelingsbureau STIPO. Verhaar is blij met de beloning voor Hunink en het document. “Het geeft aan dat er goede energie is om op het Grote Kerkhof een mooie combinatie van rust en reuring te maken.’’