Volle bak bij verkiezingsdebat Rondeel: Deventer moet snel op zoek naar bouwplekken in buitengebied
Deventer moet nog dit jaar op zoek naar plek voor woningbouw in het buitengebied. Alleen bouwen in de bestaande stad en dorpen biedt onvoldoende soelaas om te voldoen aan de enorme vraag naar woningen. Wat het CDA betreft, moeten die nieuwe woningen de eerste drie maanden alleen aan inwoners van de gemeente Deventer worden aangeboden. De partij gaat er bij CDA-minister Hugo de Jonge op aandringen dat wettelijk mogelijk te maken. GroenLinks en SP vrezen voor aantasting van de natuur, maar volgens PvdA en VVD ontkomt Deventer niet aan nieuwbouw op boerengrond.
Dat bleek tijdens het drukbezochte verkiezingsdebat dat architectuurcentrum Rondeel op zondag 27 februari hield in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 14 tot 16 maart. Het leverde niet alleen een afgeladen zaal in café De Hip op, maar ook een vol podium. Met een corona-lockdown nog maar net achter de rug was het debat in een paar uur volgeboekt. Ook op het podium was het volle bak, met vertegenwoordigers van tien van de veertien partijen die aan de komende verkiezingen meedoen, drie meer dan de huidige elf raadsfracties. Desondanks hield debatleider Rob van Beek (twintig jaar gemeente Deventer, nu directeur woningcorporatie De Goede Woning in Apeldoorn) er de vaart in.
Immense bouwopgave
Deventer staat net als veel andere gemeenten in Nederland voor een immense opgave. Om de eigen bevolking te kunnen huisvesten, zijn er tot 2035 7000 nieuwe woningen nodig, voor de huisvesting van nieuwkomers nog eens 4000 woningen, wat het totaal op 11.000 nieuwe woningen brengt, ongeveer twee keer de omvang van de voorlaatste uitbreidingswijk De Vijfhoek, zo heeft de Deventer gemeenteraad berekend en als doelstelling geformuleerd. Om dat aantal te halen, moet Deventer haast maken. Volgens Liesbeth Grijsen, wethouder ruimtelijke ontwikkeling, projectwethouder stationsomgeving en stadscampus centrum en lijsttrekker van Gemeentebelang, heeft Deventer met 3600 woningen in en om het centrum van de stad voor de komende zeven jaar genoeg plannen op de plank. “Nu worden er 1100 woningen gebouwd, van duizend zijn de plannen klaar, de resterende 1600 zijn onderweg. Dat zijn harde plannen. Daarna hebben we gefaseerd ruimte nodig”.
‘Je kunt geen 11.000 woningen bouwen in de bestaande stad’
VVD-voorman Bas Donkers wil dat de gemeente dit jaar al kijkt naar plekken in het buitengebied waar de rest van de woningen moet komen, ook al gaat dat ten koste van het buitengebied. De partij wil bovendien dat de gemeente weer zelf grond gaat kopen. ,,De gemeente heeft een duidelijke taak. Die moet zorgen voor voldoende plancapaciteit. We moeten nu al aan de slag om over vijf jaar plannen klaar te hebben. De helft van mijn vrienden heeft een huis kunnen kopen, de andere helft niet. Het is asociaal om te zeggen: we stoppen omdat we het buitengebied willen sparen’’, aldus Donkers, die daarbij geen enkele plek in het buitengebied uitsluit. De jongeren in de zaal ondersteunden deze constatering. De woningmarkt zit nu verstopt en zij komen er niet meer tussen. Ook de PvdA zegt het buitengebied nodig te hebben. “Je kunt geen 11.000 woningen bouwen in de bestaande stad”, zegt lijsttrekker Rob de Geest, huidig wethouder wonen en herstructurering.
Dat bleek tegen het zere been van GroenLinks en de SP, die de landerijen en natuur zoveel mogelijk willen sparen. ,,Zolang er ministers zijn met vier woningen, wil ik niets horen over bouwen, bouwen, bouwen’’, zei Jarno van Straaten, huidig fractiemedewerker en zes op de kandidatenlijst van GroenLinks. Volgens Cees Sterkenburg, voorzitter van de Deventer SP, moet de oplossing worden gezocht in andere bouwvormen. ,,Niet gelijk in de natuur’’.
Deventer: ‘We willen heel graag starters helpen en onze eigen inwoners’
Om de woningnood onder Deventenaren te drukken, wil het CDA een zelfbewoningsplicht voor bestaande huizen en nieuwe woningen eerst drie maanden laten aanbieden aan de eigen inwoners. Lijsttrekker Teuni Scholthof beloofde bij haar partijgenoot en woonminister Hugo de Jonge te pleiten voor de benodigde wetgeving. Daarnaast wil Scholthof dat de gemeente garant gaat staan voor een deel van de studieschuld van jongeren, die daardoor meer hypotheek kunnen krijgen. ,,We willen heel graag starters helpen en onze eigen inwoners, die nu in de kou staan’’.
Volgens de PvdA moeten er niet alleen woningen komen voor starters op de woningmarkt, maar ook voor inwoners die nu in een te klein of een te groot huis wonen, zodat er meer huizen op de markt komen. VVD-lijsttrekker Donkers wil het credo bouwen, bouwen, bouwen vervangen door doorstroming, doorstroming, doorstroming, om het belang van de juiste woningtypes bij nieuwbouw te onderstrepen. Wethouder Gemeentebelang Liesbeth Grijsen probeerde beiden gerust te stellen. ,,In de stad bouwen we veel voor senioren om doorstroom te krijgen. Gaandeweg kijken we hoe de vraag zich ontwikkelt’’. Renske Zieverink van Deventer Belang wees op het grote aantal eenpersoonshuishoudens in de gemeente. ,,We moeten bouwen naar behoefte’’, benadrukte ze.
Betaalbaarheid woningen
Alle partijen maakten zich zorgen over de betaalbaarheid van woningen. Bouwen van een flink aandeel sociale huur en goedkope koop helpt, net als een groter aanbod van woningen door de bouw op stoom te houden, andere maatregelen moeten uit politiek Den Haag komen. PvdA-lijsttrekker De Geest: ,,Het belangrijkste is dat we onze politieke verschillen overbruggen, want we moeten aan het werk’’.
André ten Vergert, voorzitter van het Platform Wonen Deventer (overleggroep marktpartijen uit de bouw) en directeur bij vastgoedontwikkelaar VanWonen, deed daar nog een schepje bovenop. “Om bouwplannen tot uitvoering te krijgen, is een hell of a job. Maak daarom plannen voor 140 procent van het benodigde aantal woningen”.
Maak duidelijke keuzes voor versnelling woningbouw
Wethouder Arjen Lagerweij uit Voorst gevraagd benadrukte dat versnelling van de woningbouw vraagt om politieke lef: “Onze manier van planvorming laat veel ruimte voor discussie en debat. De politiek laat haar oren nogal eens hangen naar de bezwaarmakers.” Zijn advies is duidelijke keuzes te maken om voortvarend vooruit te komen.
#Woondebat in #Deventer met 10 partijen en een vocaal publiek. Over locaties, grondposities, woonlasten, woonvormen en sociale huur. En de partijen zijn het redelijk eens. pic.twitter.com/amDrZbeKsD
— Marko (@MarkoFaas) February 27, 2022
Een levendig debat @RondeelDeventer over wonen en n #deventer waar 11000 woningen als een heilig mantra wordt gepresenteerd. Volgens @gldeventer is groei geen doel op zich..
— Tjeerd van der Meulen (@GROENTjeerd) February 27, 2022
met @JarnovStraaten pic.twitter.com/4MGfuzUQnF